Uit de tekst ´Waar kort verhaal´ van de hand van Ali Smith die we in de reader meekregen wordt de vergelijking gemaakt tussen de roman als verlepte hoer en het korte verhaal als de lichtvoetige nimf. Op het einde van dat verhaal krijgt een aantal auteurs de kans aan te geven hoe zij het korte verhaal ervaren. Het mooist vind ik de stelling dat het korte verhaal een sprong in iemands leven is, dat je als lezer mee surft op de golven die op dat moment dat leven beheersen. Dat je zelf bepaalde informatie uit dat leven moet gissen, dat je je de subtekst eigen moet maken volgens je eigen creatieve inzichten.
Natuurlijk had ik al waardering voor het korte verhaal; de verschijning van mijn verhalenbundel ´Balanceren´ bij Literaire Uitgeverij Parelz is daar het levende bewijs van. Toch heeft Annelies me op een totaal andere manier naar korte verhalen laten kijken, zoals Arie Elsenaar dat ook al deed toen ik pas begon met korte verhalen schrijven. Die aanvullende inzichten zorgen ervoor dat ik het korte verhaal veel hoger inschat dan voorheen. Dat het grote publiek nog niet warmloopt voor korte verhalenbundels, ligt – in mijn ogen – gedeeltelijk aan de onbekendheid van de waarde ervan, maar ook aan het vooroordeel dat een kort verhaal nooit zo interessant en onderhoudend kan zijn als een roman. Een roman geeft de kans aan de lezer om zich binnen een bepaald tijsbestek een verhaal eigen te maken, waarin twee of meerdere verhaallijnen elkaar ontmoeten, elkaar volgen, zich met elkaar verweven en zodoende een beetje in de war geraken waardoor de plotuitwerking bijzonder spannend kan worden. In het korte verhaal gaat het allemaal een beetje sneller. Als auteur speel je niet alleen korter op de bal, ook het taalgebruik is krachtiger, accurater – en de personages net zo. Het evenwicht vinden tussen welke informatie je snel deelt met je lezer, en welke je achterhoudt tot een ander moment (of helemaal niet deelt), blijft balanceren op een dunne koord. Hetzelfde geldt voor een roman, uiteraard, maar op een of andere manier voelt het voor mij alsof je daar meer tijd hebt. Het korte verhaal is meer een uitdaging. Een onderhuids laagje verweven waarmee je de lezer overvalt, waarmee je hem of haar laat nadenken – meer dan in een ‘gewone’ roman. Het verhaal ‘Why dpn’t you dance?’ van Raymond Carver is daar een mooi voorbeeld van. Het is een verhaal dat me, na de analyse ervan, grondig raakte – een verhaal over eenzaamheid. Ik vind de korte verhalen die tot nadenkend stemmen, de verhalen waarvan de eindes het meest intrigeren en uiteindelijk de kern van het verhaal bevatten, de meest waardevolle – ontdekte ik.
Vandaar dat ik eerder stelde dat ik een grote waardering
voor het korte verhaal gekregen heb. Het is dus niet zo dat de waardering er
eerder niet was, maar meer dat mijn waardering breder geworden is. Dat ik zelf
veel zin heb gekregen om een aantal korte verhalen te schrijven met een
subtekst die de lezer grijpt, die het artistieke gevoel van de lezer
aanspreekt. Dat is wat wil bereiken. En ik ben er verdraaid zeker van dat het
zal lukken ook.
