Wijze
woorden in de nieue Flow: “With the new day comes new strength and new
thoughts”, ooit gesproken door Eleanor Roosevelt (1184-1962).
Voor iedereen zullen die wel een andere betekenis hebben,
afhankelijk van persoonlijke bagage, achtergrond en actuele situatie. Voor mij
duiden ze op accepteren. Accepteren van wat ik niet kan veranderen.
Er zijn altijd wel dingen in je leven die je graag anders
had gezien, maar waarop je weinig tot geen grip hebt om ze in de ‘goede’
richting te duwen: betere werktijden, minder dure crèche, minder gehannes in de
supermarkt, socialere autobestuurders. Maar ook een gezonder lijf, minder
stress en meer genieten van het moment kunnen daartoe behoren – dingen die je
eventueel wel kunt bijsturen, maar die grotere offers vergen dan een paar keer
per week vroeg uit de veren of elke dag een glas versgeperst sap naar binnen
kappen – of zo is de algemene opinie.
Minder stress ligt nochtans wel binnen handbereik indien je
van binnenuit een ander standpunt inneemt. Niet die van het ondergaan, het
passief en lijdzaam over je heen laten komen, maar het actief opvangen,
bestuderen en zoeken naar mogelijkheden. Waar komt je stress vandaan, wat kan
je eraan doen, hoe ga je het doen?
Elke levensfase brengt zijn nieuwe, unieke uitdagingen met
zich mee. Sommige zijn makkelijk te tackelen, andere vragen meer inspanning.
Veel meer. Het is snel gezegd dat je iets waartegen je niet kunt vechten maar
gewoon moet aanvaarden. Een chronisch ziek lijf bijvoorbeeld. Leer er maar mee
leven. Of het verlies van je baan dóór dat chronisch ziek lijf: ach, helaas, je
went er wel aan. Klopt, is ook zo, maar het vergt behoorlijk wat mentale
energie om te ‘accepteren’ dat wat was niet meer terugkeert. In zo’n geval
gebeurt accepteren in de eerste plaats bij jezelf.
Tel je zegeningen, sprak mijn schrijfmentor tot mij, jaren
geleden. Tel je zegeningen, en tel ze elke dag. Ja, ook dat is een vorm van
accepteren, alleen meer in de zin van berusting, voor mij. Ik tel mijn
zegeningen, ik heb er genoeg. En toch zijn er dingen – fundamentele dingen die
ik ooit onverwoestbaar en onveranderlijk beschouwde – die ik vandaag nog net zo
onverwoestbaar en onveranderlijk had willen zien.
Wat vroeger gold, is geen vanzelfsprekendheid voor het
heden, laat staan voor de toekomst – en ook daar is accepteren de beste manier
om met de niet te veranderen veranderingen om te gaan. Jawel. Makkelijk, hè? Ik
wou dat het ook zo makkelijk om te doen was.
Ik bots nog elke dag tegen die deur van de Verwachting en de
Veronderstelling. Sommige gedragingen en reacties zijn immers zo hard ingesleten,
door het vertrouwde van vroeger, dat ze moeilijk om te buigen zijn naar een
aanpassing aan de nieuwe situatie. Accepteren is niet alleen een mentaal
proces, maar ook een gedragsmatig proces. Er moet ook de bereidheid zijn om te
willen aanpassen, om te wíllen ombuigen en van daaruit gedrag daarop af te
stemmen. Een banaal verhaal; ik heb nu een elektrische fiets waarmee ik ons
draakje naar school kan brengen. Mega-positief. Ik heb meer energie, meer
kracht en ook meer goesting om actief bezig te zijn overdag. En dan merk ik dat
ik, wanneer ik thuiskom, toch de neiging heb om eerst op de bank neer te
ploffen alsof ik net de Himalaya heb beklommen – terwijl dat niet eens meer
nodig is. Mijn nieuwe situatie van ‘minder getergd’ en ‘minder buiten adem’ en
‘minder zwak’ kost me af en toe behoorlijk wat energie *grijns*
Natuurlijk, dit laat zich schrijven als een luxeprobleem,
maar voor elk probleem lijkt de basis me hetzelfde: kijken naar wat er is, naar
wat je wilt, of je het überhaupt (wilt en) kunt ombuigen en indien niet: of je
wilt proberen accepteren.
In relaties gaat het dan om samen willen werken aan iets
gedeelds, aan iets van intiem geluk waarin je je allebei veilig en geborgen
weet. Heb je een kind, dan hoort dat kind er ook bij: geborgen in dat nest dat
je gevormd hebt, je moet rekening houden met elkaar. Accepteren
van elkaars eigenaardigheden lijkt logisch, maar is in de praktijk een stuk
moeilijker. Kijk maar eens naar het spreekwoordelijke dopje op de tube
tandpasta. En toch.
Verwachting en Veronderstelling zijn hier cruciale begrippen.
Shakespeare zei het al: “Expectation
is the root of all heartache.” Maar iedere relatie brengt een bepaalde
verwachting met zich mee: dat het goed loopt, dat je op elkaar afgestemd raakt,
dat je je verbonden voelt. Wanneer die – in mijn ogen – basisverwachting er
niet kan zijn, kan je dan nog spreken van een gezonde relatie? Ik weet het niet
zeker. Wat ik wel weet, is dat te hoge verwachtingen en te veel
veronderstellingen tot een chaotische puinhoop van miscommunicatie en
frustratie leiden – waardoor voor mij communicatie een belangrijke rol speelt
in het accepteren, niet alleen binnen de relatie, maar ook daarbuiten, in het
algemeen.
Terwijl ik dit zo opschrijf, klinken Roosevelts woorden in
mijn achterhoofd, als de echo van een belofte, iets waaraan ik me kan optrekken
als de dag van vandaag niet lukt: er is altijd de dag van morgen. Dan voel ik
me weer anders, dan zijn er nieuwe kansen en nieuwe gedachten om te overwegen.
Maar altijd tel ik mijn zegeningen. Dat zijn de échte zekerheden. Dat heb ik al
lang en breed geaccepteerd, ook al laat ik me af en toe nog vangen aan
impulsieve reacties. Maar dat zal ik dan ook weer van mezelf moeten accepteren.
Word ik op de duur nog blij van ook *grinnik*
